Rodzina Sędzimirów h. Ostoja

RODZINA SĘDZIMIRÓW H. OSTOJA

Sędzimir herbu Ostoja, w Podgórzu, pisze o nich Paprocki, w Ogródku król. fol. 31. kędy powiada, że się piszą de Korsko i Łukowice, idą zaś od Scibora sławnego wojownika u Zygmunta Cesarza, ale ich i Sędziwojami tenże autor zowie.

Gabryel, Marcin, i Jędrzej Sędzimirowie 1632. Kazimierz skarbowy województwa Krakowskiego 1674. synowie jego, Ludwik i Stefan. N. miecznik Zakroczymski, żona Teresa Czernianka, Franciszek 1674. Hieronim 1697. Anna zakonnica w Sączu, Jan 1680. N. z żoną swoją Zofią znaczny dobrodziej Domus Professae w Krakowie u Ś. Barbary. Wespazyan 1674.

Acta Sandec. N. wojski Sądecki miał za sobą Nielepcownę. N. Sędzimir miał za sobą Sierakowską siostrę Wacława arcybiskupa Lwowskiego, z tej N. dziekan katedralny Przemysłki. — Dominik brat dziekana Jezuita, po zniesieniu zakonu kanonik Lwowski. — Franciszek Sędzimir sędzia graniczny Sandecki roku 1778. — Jędrzej burgrabia zamku Krakowskiego. — Krasicki. [Niesiecki T.8 s.323]

W Strzegocinie dn. 16 czerwca 1812r. miał miejsce ślub między WP. Stanisławem Hilarym Sędzimirem h. Ostoja, Sędzią Trybunału Cywilnego Departamentu Płockiego, Kawalerem Krzyża Wojskowego, zamieszkałym w Płocku, urodzonym w Gostyninie w 1776r., synem Józefa Benedykta, zamieszkałego w Brzeźnie, pow. lipnowski i zmarłej Katarzyny 1v. Gostyńskiej (Gronowskiej), wnukiem Franciszka, który w r. 1686 klasztorowi stardomskiemu Św. Agnieszki zapisał 2 tys. złp na dobrach Stronie i Wolica - a WJ. Panną Antoniną Katarzyną Wołłowicz h. Bogoria, Stolnikówną Ciechanowską zamieszkałą w dworze w Strzegocinie, córką WP Józefa zm. w 1804r. i Teodory z Zielińskich zamieszkałej w Warszawie, Stolnikówny Ciechanowskiej, ur. 1 kwietnia 1790r. w d. Garnowo Skierdy. Świadkami ślubu byli: WP. Tomasz Głowacki z Perzynek? gm. Długosiodło, WP. Franciszek Rzewnicki, rejent, Jan Rzewnicki, Tomasz Budny. Stanisław Sędzimir zm. 15 stycznia 1836r. w Warszawie, Antonina Sędzimirowa zm. w 1867r.

Po Stanisławie i Antoninie dzieci (z numerem w Spisie Szlachty KP):

Józef Piotr, ur. 2 maja 1813 w Strzegocinie – zm. 1881; żona Paulina Aymé (ca 1810) dzieci: Józef Aleksander Sędzimir h. Ostoja (ur. 1840)

Aleksander Telesfor, ur. 11 stycznia 1815r. w Strzegocinie, [nr. 367], chrzestnymi zostali Józef Zieliński z Ostaszewa i Marcin Załuski, pisarz; ślub w Klukowie z Karoliną Kozarzewską d. Dembińską (x1847), zmarł w Klukowie w 1878r. Dzieci: 

- Stanisław Roch, (1853-1922) dziedzic Koźniewa 1884r., żoną jego była Maria Podczaska (1860-1923) ślub w Winnicy, z nich: Aleksander Stanisław (1884 Koźniewo -1945), dziedzic Sędzimirów w 1909r., ożeniony z Gertrudą Elżbietą Neufeld (x1938 Zegrze) i Andrzej (1898-1942);

- Bronisław Tytus (1860-1908), żona Zofia Gniazdowska z Czarnostowa h. Korab (1873-1949),w 1909r. wymieniony jako dziedzic Ślubowa w par. Winnica, z nich: Anna Karolina (1895-1985), Krystyna Ścibor (1897-1990), Jan Józef (1899-1940), Zofia (1904-1922), Bronisław (1905-1942);

Julianna Nepomucena ur. 27 maja 1816r. zm. 18 kwietnia 1817r. w Strzegocinie; świadkami byli Wojciech Krasnodębski wł. Pałuk i Józef Zieliński wł. Ostaszewa;

Emiliana Elżbieta, ur. 18 lipca 1817 w Strzegocinie; świadkowie: Józef Kordowski l.78, dziedzic Gąsiorówka, Franciszek Górecki, zakrystianin z kościoła O.Bernardynów w Strzegocinie.

W spisie szlachty figurują ponadto:

• Stanisław Teodor, (1824-1890) [nr.1068], żona Jadwiga Domagalska (1849-1935)
• Julian Kajetan, (1823-1906) [nr.1069]; żona Julia Klimkowska (1842-1870)
• Jan Henryk (ca 1820-1867) [j.w];
• Florentyna Anna, (1821-1846);
• Pelagia Łucja, (1825-1905); mąż Antoni Leon Lesznowski h. włas. (1815-1859)
• Cecylia Róża, (ca 1820-1897); mąż Konstanty Pieńkowski h. Suchekomnaty (ur.ok. 1830-?)
• Józef Mateusz (s. Wincentego, prawnuk Franciszka), leg. szl. KP w 1852r.

Dwór Strzegociński, wzniesiony w latach 1820-35 dla Wołłowiczów w 2 poł. XIXw. był w posiadaniu Sędzimirów. Rozbudowany ok. 1900r. z dodaniem dwutraktowej przybudówki od pd. i przeszklonej werandy od frontu (oranżerii). W 1905 r. Michał Wołłowicz zapisał majątek na własność pracowników folwarcznych. Wzbudziło to niezadowolenie rodziny, która wykorzystała przepis Kodeksu Napoleona, nie przewidujący wówczas wspólnej własności i testament unieważniła. Po 1945r. wnętrza zostały przekształcone przez dawnych pracowników dworu. Ziemię dworską rozparcelowano, dwór i park przejął Państwowy Fundusz Ziemi. Dwór miał wielu użytkowników i lokatorów. Mieściły się tam m.in. gmina, ośrodek zdrowia, biblioteka, koło gospodyń wiejskich. Mieszkały tam m. in. rodziny Jaworskich, Śliwińskich, Dąbrowskich, Arciszewskich, Myślaków. Niezabezpieczony Dwór i otaczający go park ulegały zniszczeniu. Doszło do licznych kradzieży i dewastacji. Na początku lat dziewięćdziesiątych dzięki konserwatorowi wojewódzkiemu położono dach, zabezpieczono okna i drzwi. W roku 2000 Urząd Gminy sprzedał dworek wraz z parkiem (3,89 ha) Krzysztofowi Radziszewskiemu z Warszawy. Wokół dworu znajduje się ogród, a od wsch. i pn. resztki parku krajobrazowego z licznymi okazami starodrzewu m.in. jesionów, od wsch. rozległa polana otoczona drzewami, od pd. staw z wyspą, z którego wypływa kanał ze śluzą. Niedaleko - v/v Kościoła p.w. Matki Boskiej Szkaplerznej, św. Franciszka i Św. Antoniego - czworak, bezstylowy, wzniesiony w I poł. XIXw., Murowany z cegły, otynkowany, dzisiaj m.in. sklep sporzywczy. W kościele rokokowe organy ufundowane w 1790r. przez Jana Narębskiego, zakonnika z pobliskiego klasztoru OO. Bernardynów, liczne obrazy rokokowe i malowidła naścienne. Epitafia: Zofii Wołłowiczówny (zm.1829r.), Kunegundy z Żabickich Radzickiej (zm.1786), Józefa Radzickiego (zm.1793), podkomorzego zakroczymskiego, Magdaleny i Mikołaja Drewelle (zm.1849), Stanisława Wołłowicza, właściciela Strzegocina w latach 1860-1872, oficera Wojsk Polskich, sędziego pokoju (zm.1872).

_____________

Źródła: Uruski, "Rodzina" t.11 Niesiecki, Herbarz Polski t.6Kat. Zab. Sztuki w Polsce, Powiat Pułtusk; Akta metrykalne par. Szyszki, Gołymin, Gąsiorowo, Winnica; Ks. Michał Grzybowski: Z archiwaliów diecezjalnych płockich XIXw. Dekanat Pułtuski. Materiały do dziejów ziemi płockiej T.9. Ziemia Zakroczymska.